Już 100 lat Łemkowskiej Republiki we Florynce
Po zakończeniu I wojny światowej, będącej dla mieszkańców Łemkowyny krwawym doświadczeniem ofiar obozu w Talerhoffie, łemkowscy działacze polityczni, przywołując zasady wygłoszone przez prezydenta USA Thomasa Woodrow Wilsona o samostanowieniu narodów, postanowili wziąć sprawy w swoje ręce. Próby połączenia się z terytorium po południowej stronie Karpat, które zamieszkiwali pozostali Karpatorusini, okazały się bezskuteczne, ale dały początek państwu – Ruskiej Narodowej Republice Łemków.
Zaczęło się wszystko 100 lat temu po tym, gdy na Łemowynie po kilku innych politycznych wystąpieniach (m.in. w Gładyszowie 27. listopada 1918 r.) na ogólnonarodowym wiecu 5. grudnia 1918 r. we Florynce zjawiło się 500 delegatów ze 130 wsi. Później, gdy sformował się rząd państwowy, na jego czele stanął dr Jarosław Kaczmarczyk.
Nie było dane republice pożyć zbyt długo. Początkiem 1921 r. jej liderzy – premier z dwoma ministrami – zostali uwięzieni i oskarżeni o zdradę stanu. Członków władz Ruskiej Narodowej Republiki Łemków ostatecznie uniewinniono po świetnie prowadzonej linii obrony. W mowie końcowej jeden z obrońców dr Lew Hankewycz powiedział: „Osądźcie ich i, powróciwszy do domu, powiedzcie waszemu narodowi, że Łemkowie chcieli tego – co Polacy już mają”.
Chcemy przypomnieć światu wydarzenia tamtego okresu, bo Łemkowie również, choć niedługo, mieli swoją republikę. Dlatego zapraszamy do Florynki na miejsce, w którym w 1918 r. zebrali się rusińscy delegaci, aby później kontynuować rocznicowe wspomnienia w Ruskiej Bursie w Gorlicach.
[Autor wpisu : Damian Trochanowski]
Коли скінчыла ся І світова война, яка для жытелів Лемковины была назначена кырвю жертв талергофского лаґру, лемківскы політичны діячы, беручы до увагы принципы выголошены американьскым президентом Томасом Вудров Вільсоном, рішыли взяти діла в своі рукы. Неуспішна проба получыти ся з Карпатскыма Русинами з другого боку Карпат была початком державы, котра в істориі записала ся як Руска Народна Республика Лемків.
Вшытко зачало ся 100 років тому по тым, як по інчых акциях, м.ін. віче в Ґладышові 27. листопада/новембра 1918 р., до Фльоринкы на всенародне віче 5. грудня/децембра 1918 р. пришло 500 делеґатів з 130 сел. Потім, коли уж сформувал ся уряд державы, його премєром остал др. Ярослав Качмарчык.
Не было благословлене долго істнувати республиці. Початком 1921 р. єй лідеры, премєр враз з двома міністрами, были поневолены і суджены за здраду стану. Конец-кінцьом, по добрі веденій адукатами обороні, члены власти Руской Народной Республикы Лемків были вызнаны невинныма. В кінцьовій промові, єдєн з оборонців др. Лев Ганкєвич повіл: «Осудте іх, а коли вернете домів, передайте вашому народови, же Лемкы хотіли тото, што Полякы уж мают».
Хочеме припомунти світу подіі тамтых часів, бо і Лемкы – хоц недолго – мали свою республику. Зато просиме до Фльоринкы на місце, де зышли ся в 1918 р. русиньскы делеґаты, а пак в Рускій Бурсі в Ґорлицях будеме продолжати тоты спомины.
[Автор допису : Демко Троxановскій]
1 Odpowiedź